Her çocuğun hayalidir; “Bir köpeğim olsun”. Anne-babalara bu talep iletildiğinde alınan cevap sıklıkla; “karnen iyi olsun alırız” olur. Peki sonra ne mi olur? Harika bir karne gelir, gidip heyecanla bir köpek alınır. Köpekle birlikte eve gelinir. İlk gün çok heyecanlıdır herkes, köpekle oyunlar oynanır, köpek sevilir, öpülür koklanır ta ki ısırmalar başlayana ya da çiş halıya yapılana kadar ve kriz başlar… Anne panik halde “eyvah halılar” der, çocuk “bu beni ısırıyor” der. Baba eline bir gazete alıp köpeği korkutup bağırmaya başlar…
Profesyonel bir destek almış ve köpekli yaşama hazırlanmış olsanız kolaylıkla üstesinden gelebileceğiniz sorunlar, ne yapacağınızı bilmediğiniz için refleks olarak gösterdiğiniz tepkilerle kısa sürede asla çözülmez, aksine artar, çığ gibi büyür ve 3. günün sonunda o masum köpek ya barınağa bırakılır ya alınan yere geri götürülür. Sonrası hem çocuk hem de aile için bir hayal kırıklığı olarak kalır. Ve elbette bu durumdan en çok etkilenen, “terk edilmeyi” yaşayan köpek olur.
Terk edilmek köpeğin kafasını karıştırmakla kalmaz, hayatının ileri evrelerinde türlü davranış bozuklukları geliştirmesine hatta yalnızlık anksiyetesi yaşamasına dahi sebep olabilir. Bu sorunlar (eğer şanslıysa) sonraki evinde patlak verdiğinde, köpek için de yeni ailesi için de adaptasyon sürecini çok daha zorlu bir hale getirir.
Peki tüm bunların yaşanmaması için bir köpeği sahiplenmeden önce gerçekten neleri hesaba katmalıyız?
Ev Düzeni
Öncelikle eğer eve yeni gelen köpek için kısıtlı alan yaratmazsanız ve onu doğru davranış için doğru bir şekilde yönlendirmezseniz, bir evde nasıl yaşandığını, ev içi kurallarını bilmediği için her yere tuvaletini yapacak, koltuklarınızı parçalayacak, sehpaları kemirecek, hele bir de yavru köpekse doğal ihtiyaçlarından dolayı muhtemelen ellerinizi ayaklarınızı dişlemeye başlayacaktır. Siz ve köpeğiniz birbirinize alışana kadar, daha önemlisi köpeğiniz bir ev içinde yaşamayı öğreninceye kadar bu olaylar devam edecektir.
Maliyet
Yeni gelen her köpek ister yavru ister yetişkin olsun maliyet demektir. Alınacak yatak, oyuncak, mama ve temel ihtiyaçların yanı sıra aşı, tedavi masrafları olacaktır ve bu masraflar yaklaşık 4-6 ay arası devam edecektir. Ortalama bir köpeğin, ekstra sağlık sorunu çıkmaz ise, aylık masrafı 300-1000 TL arasında değişecektir. Bütçeniz bu masrafları karşılayamayacaksa lütfen bir köpek sahiplenmeyin. Ayrıca köpeğiniz hayatı boyunca size beklenmedik masraflar çıkartabilir. Mutlaka bunu göz önünde bulundurmalısınız.
Zaman
Bazı ülkelerde 6 saatten fazla çalışan insanlara köpek sahiplendirilmediğini biliyor musunuz? Bunun çok önemli bir sebebi var. Köpekler zaman ve emek ister. Günde sadece 1-2 kez tuvaletini yapması için dışarı çıkartmanız yeterli değildir. Köpeklerin fiziksel ve zihinsel aktiviteler gerçekleştirerek enerjilerini boşaltmaya, sahibi ile birlikte kaliteli zaman geçirmeye ve aralarındaki bağın kuvvetlenmesine ihtiyacı vardır.
Yavru köpekler ise normalden daha fazla ilgi ve bakıma ihtiyaç duyarlar. Örneğin 3 aylık bir köpek ancak alan kısıtlaması yapılırsa tuvaletini maksimum 4 saat tutabilir. Bu kadar süre tutmasını beklemek ise köpeğinize eziyet etmekten başka bir şey değildir. Köpekler yemek yedikten, su içtikten, oyun oynadıktan, uyandıktan sonra ortalama 5-20 dakika arasında tuvaletlerini yaparlar.
Köpeğinizin hayalinizdeki ev arkadaşı olmasını istiyorsanız ona gerçekten zaman ayırmalı ve bu zamanı en doğru şekilde geçirmelisiniz.
Yorgunluk
Bütün gün yoğun bir şekilde çalıştınız ve eve doğru yola çıktınız. Aklınızda eve bir an evvel varıp rahatlamak, köpeğinize kavuşmak var. Evin kapısına geldiniz mutlulukla kapıyı açtınız ve sürprizzzzz: bütün ev, yastıkların içindeki elyafla dolu. Sahneyi gözünüzde canlandırdığınızı tahmin ediyorum. Biraz önce bahsettiğim yeterli zamanı harcamadan, yalnız kalmayı öğrenmesine fırsat vermeden evde bıraktığınız köpeğiniz bu ve daha beter örneklerle genişletilebilecek sürprizler hazırlayabilir.
Ne kadar yorgun olursanız olun, havalar nasıl olursa olsun köpeğinizi dışarı çıkartmanız, eğer dışarıda yeterli fiziksel enerjisini atamadıysa evde oyunlar oynamanız gerekecektir.
Köpeğiniz yavruysa durum daha da başka; sabah 5’te uyanacak, gece tuvaleti geldiği ya da canı sıkıldığı için havlayarak veya ağlayarak sizi ve tüm ev halkını uyandıracaktır. Yavru bir köpeğin enerjisi yetişkin bir köpekten daha fazladır. Bu enerjiyi atabilmesi ve bunun yanı sıra doğru eğitim almadan doğru davranışları kazanması adına göstermeniz gereken çabayı saymıyorum bile.
Sabır
Köpekler sizi tanıyana ve doğru iletişim dilini kullanmaya başlayana kadar sizin ne dediğinizi anlamazlar. Hayır! diye diye bağırmanızın hiçbir anlamı olmayacağını şimdiden söylememde yarar var. Hayalinizdeki hayatı kurmanız, köpeğinizin ırkına ve yaşına göre değişiklik gösterecek ve ortalama 1,5-2 yıl arası sürecektir. Bu süreyi kısaltmak için yapabileceğiniz en iyi şey köpeğiniz henüz eve gelmeden bir Pozitif Köpek Eğitmeni ile konuşmanız ve eve geldiği ilk günden itibaren eğitime başlamanız olacaktır. Eğitim süreci sabır gerektiren bir süreçtir. Bu süreci profesyonel destek alarak çok daha rahat ve en az zarar ile atlatabilirsiniz.
Yukarıda bahsettiğimiz bu maddelerin köpek sahibinin sorumluluklarının sadece bir kısmı olduğunu hatırlatmakta yarar var. Bu nedenle köpek sahiplenmeye karar vermeden önce, hayatınızda oluşacak değişiklikleri, almış olacağınız sorumlulukları iyi değerlendirmeniz, verdiğiniz karar olumluysa da mutlaka bir pozitif köpek eğitmeninden destek almanız hem sizin için hem de sahipleneceğiniz köpek için en doğrusu olacaktır.
Bu yazı, StarDogs Eğitimciler Akademisi mezunu Pozitif Köpek Eğitmenlerimizden Tülay Çığıraç ( Smile Positive Training ) tarafından kaleme alınmıştır.